Energia Saturna w Arkanach Wielkich Tarota – Gabriela Markowska

Gdy zaczynałam zgłębiać tarota, próbowałam się go nauczyć, czyli podejść do niego w sposób
intelektualny, niemal naukowy, bazując w dużej mierze na książkach, nadmiernie przywiązując się do
podanych znaczeń kart. Przeżywałam frustracje, kiedy nie byłam w stanie ich zapamiętać w takim
stopniu, w jakim bym chciała. Szukałam również innych sposobów na intelektualne rozszyfrowywanie
kart. Jako że interesowała mnie również astrologia, oczywistym sposobem było skorzystanie z
przyporządkowania planet i znaków zodiaków, jako systemu odczytywania kart. Przez ponad rok przy
każdej symbolicznej notatce z rozkładu, pod każdą kartą zapisywałam znak, planetę, żywioł i jakość.
Czasami przybliżało mnie to do poczucia umysłem znaczenia rozkładu, czasami oddalało. Niektóre
propozycje przyporządkowań były w moim odczuciu trafne, wówczas łatwo mi było poczuć energię
karty, a co za tym idzie nawiązać z nią swego rodzaju kontakt. Te, które niekoniecznie do mnie
przemawiały, skrupulatnie analizowałam przy pomocy podręczników do astrologii. Poszerzając swoją
wiedzę w tym zakresie i pracując jednocześnie z kartami, zaczęłam dostrzegać, że energie planet,
znaków i żywiołów krążą w całej talii tarota, nie tylko jedna czy maksymalnie dwie w obrębie jednej
karty i niekoniecznie są to te planety czy znaki, które podają książki. Intelekt bywa zwodniczy, a
zdobywanie wiedzy długie i żmudne. Znalezienie właściwego sposobu na nawiązanie kontaktu z
kartami, czyli usłyszenie głosu intuicji, zaufanie mu, pozwolenie mu na nadawanie kierunku
intelektualnym poszukiwaniom i decydowaniu o ich słuszności, potrafi zająć sporo czasu i wymaga
przekroczenia własnych ograniczeń, jakimi mogą być chociażby nadmierne poleganie na umyśle
racjonalnym czy brak zaufania do siebie. Te zmagania z samym sobą i pokonywanie przeciwności w
sposób oczywisty łączą się z energią Saturna, która ma swoje odzwierciedlenie w kartach tarota, jako
kompendium ezoterycznej wiedzy. W swojej pracy chciałabym wykazać najbardziej charakterystyczne
przejawy tej energii. Moją intencją nie jest wdawać się w polemikę z systemami astrologicznych
przyporządkowań, ani tym bardziej ustanawiać własnego porządku. Pragnę wykazać, że niezależnie
od nich w Arkanach Wielkich Tarota krąży energia Saturna, która wbrew popularnym tezom, nie jest
złoczynna.

Tarot i jego funkcje
Talia tarota składa się z 78 kart. Dzieli się na dwie części – Arkana Wielkie i Arkana Małe. Słowo Arkan
pochodzi od łacińskiego arcanum i oznacza wtajemniczenie. Ponieważ do odczytania karty niezbędna
jest znajomość zawartej w niej symboliki, każda karta tarota nazywana jest arkanem. Arkana Wielkie
odnoszą się przede wszystkim do świata wewnętrznego człowieka. Obrazują zachodzące w nim
procesy. W kolejności mogą być odczytywane jako opowieść o człowieku, reprezentowanym przez
Głupca (Arkan 0), przechodzącego przez różne fazy życia i rozwoju. Na poziomie ezoterycznym
Wielkie Wtajemniczenia opowiadają o jego wzroście, osiąganiu coraz wyższych stopni rozwoju
duchowego, aż do osiągnięcia wewnętrznej pełni (Arkan XXI). Z kolei Arkana Małe odnoszą się do
świata zewnętrznego, pokazują wydarzenia i sytuacje życiowe, z jakimi człowiek mierzy się w
codzienności. Małe Wtajemniczenia dzielą się na cztery kolory – buławy, kielichy, miecze i denary. W
każdym z nich występuje podział na karty dworskie (król, królowa, rycerz, giermek) i blotki (od asa do
dziesiątki). Arkana Małe nawiązują do czterech żywiołów, czterech stron świata i czterech pór roku.
Jan Witold Suliga w swojej książce „Tarot. Arkana Wielkie” podaje trzy podstawowe funkcje tarota:
dywinacyjną, ezoteryczną i inicjacyjną. Funkcja dywinacyjna, czyli wróżebna, odnosi się do
codziennego życia człowieka. Tarot pozwala wejrzeć w przyszłość, ukazać teraźniejszość i wyjaśnić

przeszłość oraz jej wpływ na obecną sytuację życiową. Funkcja ezoteryczna odnosi się do
rozszyfrowywania symboli zawartych w kartach i poznania ich tajemnego przekazu. Zawarte w nich
znaczenie koreluje z większością duchowych doktryn, zatem tarot uznaje się za kompendium wiedzy
ezoterycznej, w którym znajduje się uniwersalna wiedza umożliwiająca duchowy rozwój. Funkcja
inicjacyjna jest wyższym szczeblem znajomości arkanów i pracy z nimi. Poprzez nawiązanie
intymnego kontaktu z kartami, tarot staje się duchowym przewodnikiem, zaś sam tarocista przechodzi
wewnętrzną przemianę i zyskuje dostęp do wiedzy, która kryje się w Arkanach. W XXI wieku, człowiek
zwraca się do wewnątrz celem zrozumienia siebie, swoich doświadczeń, uzdrowienia swojej psychiki,
poszukuje wskazówek uczynić swoje życie szczęśliwszym i bardziej satysfakcjonującym. Coraz więcej
osób interesuje się psychologią czy poddaje się różnego rodzaju terapiom, bądź korzysta z coachingu.
Dzięki mnogości archetypów i symboli, karty tarota zawierają klucz do podświadomości, a także
nieświadomości indywidualnej i zbiorowej. Zatem tarot może pełnić również funkcję terapeutyczną,
wyciągając na powierzchnię to, co tkwi głęboko w psychice, co jest nieuświadomione.

Energia Saturna
Energia Saturna jest jedną z najbardziej poważnych, głębokich i transformujących energii w astrologii.
Ciesząca się do dnia dzisiejszego złą sławą planeta, w tradycyjnej astrologii uważana była za planetę
maleficzną ze względu na skłonność do przynoszenia wyzwań, trudności, wyrzeczeń, opóźnień,
ograniczeń i cierpień – w horoskopie pozycja Saturna w znaku i w domu wskazuje na obszary, w
których ekspresja jest stłumiona. Współcześnie dostrzega się jego edukacyjny walor – doświadczenia,
które przynosi mobilizują do rozwoju, gdyż człowiek nie odważy się pokonać własnych słabości, dopóki
nie zmusi go do tego sytuacja.
Saturn symbolizuje i odpowiada za:
1. Odpowiedzialność i dyscyplinę – uczy samodyscypliny, wytrwałości, konsekwencji i
odpowiedzialności za swoje czyny.
2. Strukturę i porządek – symbolizuje tworzenie struktur, ram i zasad, które zapewniają stabilność i
stanowią solidne fundamenty pod przyszłość, wprowadza porządek w chaosie, co sprzyja rozwojowi
osobistemu i zawodowemu.
3 Ograniczenia, wyzwania, trudności – mają na celu naukę pokory, cierpliwości oraz rozwoju
wewnętrznej siły.
4 Karmiczne lekcje — uczy nas odpowiedzialności za swoje życie i wybory.
5 Czas i dojrzałość – związany jest z upływem czasu, dojrzewaniem oraz procesem starzenia się, mówi
o konieczności cierpliwego czekania na efekty działań oraz na mądrość, która wynika z
doświadczenia, co pomaga rozumieć życie na głębszym poziomie i uczy podejmowania rozsądnych
decyzji
6. Pracę i wysiłek – wymaga od nas ciężkiej pracy, wysiłku i systematyczności, bez czego nie można
osiągnąć trwałych efektów czy sukcesu.
7. Samokontrolę – uczy panowania nad emocjami i impulsami, co w konsekwencji pomaga unikać
podejmowania pochopnych decyzji
8. Lojalność i rzetelność – uczy, jak być solidnym i niezawodnym partnerem, pracownikiem czy
członkiem społeczności Energię Saturna w Arkanach Wielkich Tarota wyczuwam bardzo wyraźnie w
kartach Cesarza, Sprawiedliwości, Pustelnika, Diabła i Wieży. Aby odnaleźć powody, dla których poza
astrologiczną symboliką kabały, Saturn został powiązany ze Światem należało sięgnąć głębiej w
symbolikę Wielkiego Malefika.

Cesarz (IV)
Tym co w sposób oczywisty łączy Saturna i Cesarza jest archetyp ojca – obejmuje opiekuna,
nauczyciela, przewodnika oraz tego, kto ustanawia granice i zasady. W rozwoju psychologicznym jest
to figura, która pomaga dziecku zbudować poczucie bezpieczeństwa i odpowiedzialności. Zdrowy
archetyp ojca wspiera rozwój autonomii i dojrzałości emocjonalnej, natomiast niezdrowy może
przejawiać się jako tyran lub brak wsparcia; zdrowa energia to równowaga między dyscypliną a troską.
Zarówno Saturn jak i karta Cesarza odzwierciedlają potrzebę ustanowienia porządku, wyznaczania
granic i odpowiedzialności. Archetyp ojca w tym kontekście to figura autorytetu, który uczy dyscypliny i
zapewnia bezpieczeństwo poprzez strukturę. Saturn symbolizuje karmiczne lekcje — to on wymusza
na nas naukę przez doświadczenie, podobnie jak ojciec wymaga od dzieci przestrzegania zasad. W
tym kontekście jest nauczycielem ograniczeń — pokazuje, że bez nich nie można osiągnąć
prawdziwej wolności czy stabilności. Cesarz symbolizuje moc wynikającą z dojrzałości, doświadczenia
i odpowiedzialności. Archetyp ojca to figura, która bierze na siebie ciężar odpowiedzialności za
dobrostan innych, co jest również charakterystyczne dla Saturna. Kolejnym łącznikiem dla Cesarza i
Saturna jest liczba 4. W numerologii 4 symbolizuje stabilność, porządek, pracowitość,
systematyczność, odnosi się do budowania solidnych fundamentów i realizacji długoterminowych
planów, przez co przyporządkowanie jej Saturnowi wydaje się być naturalne. Zakon Złotego Brzasku
przypisał Cesarza Baranowi, którego władcą jest Mars. Z kolei Saturn włada Koziorożcem. Mars jest
wywyższony w Koziorożcu, natomiast Saturn jest w upadku w Baranie. Ta korelacja wskazuje na
ciekawą możliwość interpretacji karty Cesarza. Za blask karty można uznać Marsa w Koziorożcu, który
w tej pozycji mówi o rozsądnych, starannych i skutecznych działaniach, wysokich ambicjach, dużej
samokontroli i i samodyscyplinie, zdolnościach organizacyjnych, potrzebie społecznego uznania
docenienia, praktycznym podejściu do przedsięwzięć, swoistym talencie do zarządzania materią. Z
kolei cień karty może reprezentować Saturn w Baranie, którego charakteryzuje słabe poczucie
odpowiedzialności, wyrachowanie, dyktatorstwo, dbałość głównie o własne potrzeby, brak dystansu do
samego siebie, słaby kręgosłup moralny.

Alchemiczny proces przemiany
Saturn jest uznawany za planetę patronującą alchemikom. Jego graficzny symbol jest także symbolem
ołowiu. Podstawową substancję alchemiczną, z której potencjalnie można było otrzymać złoto,
nazywano Saturnem, a uważano, że tą substancją jest także sam alchemik. Jednym z najbardziej
powszechnie znanych celów alchemii było przekształcenie ołowiu w złoto, sama alchemia zaś kojarzy
się najpierw z przemianą fizyczną substancji. Jednakże jej celem było pozyskanie wewnętrznego złota.
Wielu mistyków widziało w niej ścieżkę do głębokiego poznania siebie. Przemiana materii jest w tym
kontekście metaforą dla procesu oczyszczania duszy z iluzji i ograniczeń. Duchowy wymiar alchemii to
proces wewnętrznej transformacji prowadzący do oświecenia oraz pełni potencjału człowieka. Saturn
odgrywa kluczową rolę w zrozumieniu każdego etapu alchemicznej przemiany — od konieczności
przejścia przez trudne chwile rozkładu i ograniczeń, aż po osiągnięcie pełni i odrodzenia. Symbolizuje
czas, cierpliwość oraz strukturę, które są niezbędne do dokonania głębokiej przemiany zarówno
duchowej, jak i materialnej. Tradycyjnie wyróżnia się cztery główne fazy – Nigredo, Albedo, Citrinitas,
Rubedo. Powiązanie Arkanów Wielkich Tarota z etapami alchemii to fascynujące i głęboko znaczące
zagadnienie, ponieważ obie dziedziny odnoszą się do procesu przemiany, rozwoju duchowego oraz

transformacji zarówno materii, jak i ducha. Karty stają się symbolicznym odzwierciedleniem
poszczególnych etapów alchemicznego procesu przemiany.

Nigredo – Diabeł (XV) i Wieża (XVI)
Nigredo to pierwszy etap alchemicznej przemiany, tradycyjnie przypisany Saturnowi, charakteryzujący
się rozkładem, ciemnością i konfrontacją z własnymi cieniem. To czas oczyszczenia przez trudności i
odrzucenia tego, co niepotrzebne, co często wiąże się z bólem i destrukcją. To proces bolesny, ale
kluczowy dla duchowego odrodzenia i przemiany na wyższym poziomie. Karta Diabeł symbolizuje
pokusy, uzależnienia, ograniczenia i ciemne aspekty ludzkiej natury. W kontekście Nigredo
odzwierciedla moment konfrontacji z własnymi słabościami, iluzjami i więzami, które trzeba przełamać,
aby móc przejść do kolejnego etapu przemiany. Karta Wieża reprezentuje nagłą zmianę, katastrofę i
destrukcję starych struktur. Jest to symbol upadku iluzji i konieczności zerwania z przeszłością. W
odniesieniu do Nigredo oznacza moment kryzysu, który jest niezbędny do oczyszczenia i rozpoczęcia
nowego cyklu. Karta w tym kontekście może się odnosić do Powrotu Saturna, czyli momentu, kiedy
planeta Saturn powraca do swojej pozycji w horoskopie urodzeniowym (co dzieje się co około 29,5
lat). Zarówno Wieża, jak i powrót Saturna wiążą się z koniecznością przejścia przez trudne
doświadczenia, które mają na celu rozbicie starych schematów i struktur. Karta symbolizuje nagły
upadek iluzji, natomiast Saturn wymusza konfrontację z własnymi ograniczeniami oraz karmicznymi
lekcjami. Powrót Saturna często jest postrzegany jako czas duchowego i osobistego dojrzewania.
Wieża może symbolizować ten proces – konieczność przejścia przez kryzys, aby osiągnąć nową
świadomość.

Albedo – Sprawiedliwość (XI)
Albedo, będące drugim etapem w alchemicznym procesie przemiany, często określane jako „białe
oczyszczenie”, symbolizuje oczyszczenie, rozjaśnienie, odrodzenie oraz osiągnięcie duchowej
czystości. W tym momencie materia jest usuwana z brudu i niedoskonałości, co prowadzi do
wewnętrznego światła i jasności. Zarówno karta Sprawiedliwość, jak i etap Albedo odnoszą się do
procesu oczyszczenia — Sprawiedliwość poprzez wyrównanie i ocenę działań, a Albedo przez
symboliczne „wybielenie” oraz oczyszczenie duszy lub materii. Oba symbole podkreślają potrzebę
osiągnięcia wewnętrznej równowagi: w tarocie jest to wyważenie przeciwieństw, natomiast w alchemii
– uzyskanie czystości i światła po trudnym procesie przemiany. Etap Albedo to czas introspekcji i
duchowego oczyszczenia, podobnie jak karta Sprawiedliwość zachęca do uczciwej oceny siebie i
swoich działań w celu przywrócenia harmonii. Oba elementy symbolizują przejście ku prawdzie i
autentyczności — Sprawiedliwość poprzez sprawiedliwe osądy, a Albedo przez duchowe odrodzenie i
oczyszczenie. Karta Sprawiedliwość w tarocie odzwierciedla saturniczne cechy takie jak prawo,
karma, odpowiedzialność i równowaga. To powiązanie podkreśla znaczenie uczciwości, obiektywizmu
oraz konieczności działania zgodnie z prawem natury i moralnością. W ezoteryce Sprawiedliwość
może być interpretowana jako manifestacja energii saturnicznej — siły porządkującej świat i
wymierzającej sprawiedliwość na poziomie uniwersalnym.

Citrinitas – Eremita (IX)
Citrinitas to etap rozświetlenia, w którym materia zaczyna przybierać jasne odcienie, symbolizując
rozwój świadomości, osiągnięcie równowagi oraz duchowe przebudzenie. Jest to moment, gdy energia
duchowa zaczyna się ujawniać, a świadomość rozświetla ciemności poprzednich faz przemiany.

Zarówno Eremita, Saturn jak i Citrinitas odwołują się do fazy wewnętrznej pracy nad sobą. Eremita
poprzez samotne poszukiwania prawdy; Saturn przez konieczność stawienia czoła ograniczeniom i
cierpliwego przejścia przez trudności; Citrinitas i przez rozwijanie świadomości duchowe oświecenie.
Saturn reprezentuje czas potrzebny na przemianę — zarówno w kontekście fizycznym, jak i
duchowym. Eremita uczy cierpliwości w poszukiwaniu głębokiej wiedzy, a Citrinitas wskazuje na etap
dojrzewania świadomości po okresie oczyszczenia. Eremita trzyma lampę jako symbol wewnętrznego
światła prowadzącego ku prawdzie. Citrinitas to etap rozświetlenia duszy złotym światłem wiedzy i
oświecenia. Saturn zaś pomaga w ugruntowaniu tej przemiany poprzez strukturę i dyscyplinę.
Wszystkie trzy elementy podkreślają znaczenie wewnętrznej mądrości zdobytej przez refleksję,
cierpienie i wytrwałość. Eremita symbolizuje poszukiwanie mądrości; Saturn – jej zdobycie poprzez
doświadczenie; Citrinitas – jej pełne objawienie w formie duchowego oświecenia. Eremita, Saturn oraz
etap Citrinitas tworzą razem obraz procesu duchowej przemiany: od introspekcji i wycofania się
(Eremita), przez konieczność cierpliwego pokonywania ograniczeń (Saturn), aż po osiągnięcie
oświecenia i wewnętrznego światła (Citrinitas). Wszystkie trzy elementy podkreślają znaczenie czasu,
dyscypliny oraz głębokiej refleksji na drodze do duchowego rozwoju.

Rubedo – Świat (XXI)
Rubedo to końcowa faza alchemicznego procesu przemiany, w której materia osiąga pełnię swojej
formy — symboliczne złoto lub duchową dojrzałość. Jest to moment integracji wszystkich
wcześniejszych etapów, akceptacji cieni oraz odrodzenia jako silniejsza i bardziej świadoma istota.
Zarówno karta Świat, Saturn jak i Rubedo oznaczają kulminację procesu przemiany. Świat symbolizuje
pełnię i integrację; Saturn – dojrzałość i stabilność; Rubedo – ostateczne zjednoczenie materii z
duchem. Wszystkie trzy elementy odwołują się do fazy końcowej rozwoju — po długim okresie nauki,
cierpienia i pracy nad sobą. Saturn uczy cierpliwości; Rubedo to efekt tej pracy — pełnia świadomości
i harmonii. Rubedo jest symbolem zjednoczenia przeciwieństw — ciała i ducha, materii i energii. Karta
Świat odzwierciedla tę jedność na poziomie duchowym, a Saturn zapewnia strukturę niezbędną do
osiągnięcia tego stanu. Saturn jako planeta związana z czasem podkreśla fakt, że pełnia (Świat) jest
zwieńczeniem długiego procesu przemiany. Rubedo natomiast symbolizuje stan wiecznego
zjednoczenia, który jest celem tej drogi. Karta Świat, Saturn oraz etap Rubedo tworzą razem obraz
końcowego etapu duchowej przemiany: osiągnięcia pełni, harmonii i jedności. Są one wyrazem
dojrzałości wynikającej z cierpliwej pracy nad sobą oraz triumfu nad ograniczeniami — zarówno na
poziomie materialnym, jak i duchowym.

Podsumowanie
Energia Saturna jest obecna w wielu kartach Arkanów Wielkich Tarota, ponieważ odzwierciedla ona
kluczowe aspekty procesu rozwoju duchowego i osobistego. Saturn symbolizuje wewnętrzny proces
oraz rodzaj i jakość doświadczenia. Nie odnosi się wyłącznie do cierpienia, ograniczeń czy dyscypliny;
jest znakiem naturalnych przemian zachodzących w psychice każdego człowieka, które umożliwiają
wykorzystanie tych trudności na drodze do osiągnięcia większego celu lub pełni. Stan pełni jest
tożsamy z archetypem Jaźni. Nie oznacza to doskonałości złożonej wyłącznie z „dobrych” aspektów
ludzkiej natury, lecz raczej pełnię, w której każda cecha znajduje swoje miejsce w harmonijnym
połączeniu z całością. Procesy zachodzące w świadomości, symbolizowane przez Saturna, odnoszą
się do indywidualnego doświadczenia wewnętrznej pełni. Obecność energii Saturna w tarocie
podkreśla, że rozwój duchowy wymaga pracy, samodyscypliny i akceptacji ograniczeń jako
niezbędnych kroków na drodze do pełni i mądrości.